Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet miconazol op de huid en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik miconazol op de huid gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
miconazol op de huid
Miconazol is een antischimmelmiddel.
Het is te gebruiken bij schimmelinfecties van de huid, zoals voetschimmel, schimmelnagels, eikelontsteking en pityriasis versicolor. Het wordt ook gebruikt bij een aantal huidinfecties met bacteriën, zoals puistjes (acne). Het wordt ook gebruikt bij putjeszolen.
Wat doet miconazol op de huid en waarbij gebruik ik het?
Schimmelinfecties van de huid
Verschijnselen
U merkt een schimmelinfectie van de huid aan jeuk, schilfering of een rode verkleuring van de huid. Het zit vooral op plekjes die vochtig kunnen zijn, zoals tussen de tenen (‘zwemmerseczeem’), in de oksels, liezen of onder de borsten (‘smetten’). Ook de nagels kunnen geïnfecteerd raken. De nagels worden dan geelbruin en brokkelig.
Oorzaak
De oorzaak is een infectie met bepaalde schimmels of gisten, zoals de Candida-gist. Deze schimmels en gisten zijn altijd wel aanwezig op de huid. Als de omstandigheden voor hen gunstig zijn, gaan ze groeien. Deze omstandigheden zijn bijvoorbeeld vocht en warmte. Soms is de huid beschadigd waardoor een schimmelinfectie kan ontstaan, bijvoorbeeld door strakke schurende kleding. Ook kan het ontstaan door een verminderde afweer, bijvoorbeeld bij ouderen, mensen met hiv of diabetes.
Schimmels en gisten vormen sporen die later weer opnieuw kunnen uitgroeien. Daarom kunnen schimmel- en gistinfecties steeds terugkomen.
Behandeling
Miconazol doodt de schimmels en gisten waardoor de infectie verdwijnt. U merkt dat het werkt doordat roodheid, jeuk en schilfering afnemen. Ook als de klachten over zijn, moet u nog enige tijd doorgaan met smeren. Meestal is voor een huidinfectie een kuur van 2 tot 4 weken voldoende. Tussen de tenen kan een kuur van 6 weken nodig zijn. Nagelinfecties duren nog veel langer, tot zo’n 8 maanden.
Schimmelinfecties voorkomen
Verder is het belangrijk te voorkomen dat de schimmelinfectie terugkeert. Hiervoor zijn de volgende maatregelen nodig.
- Houd de huid schoon en droog. Dus na het wassen goed afdrogen. Gebruik eventueel talk in lichaamsplooien. Veel wassen met zeep is juist niet gunstig, omdat hierdoor de bescherming van de huid afneemt. Gebruik liever een pH-neutrale zeep of een middel zonder zeep.
- Draag katoenen ondergoed. Draag katoenen kleding en sokken en verwissel sokken dagelijks. Draag geen knellende of schurende kleding.
- Draag ventilerende schoenen en verwissel deze dagelijks. Dus geen rubberen of plastic schoenen, maar liever sandalen, of linnen of leren schoenen. Gebruik een schimmeldodend poeder in de schoenen.
- Voorkom infectie door in openbare gelegenheden (zwembaden, douches, sportzalen) altijd schoenen of slippers te dragen.
Voetschimmel
Voetschimmel is een schimmelinfectie van de huid op de voeten, meestal tussen de tenen. Het wordt ook zwemmerseczeem genoemd.
Hoe miconazol werkt bij een schimmelinfectie kunt u hierboven lezen bij Schimmelinfecties van de huid.
Schimmelnagels
Schimmelnagels zijn dikke, geelwitte brokkelige nagels. Ze worden ook wel kalknagels genoemd.
Een schimmelnagel geeft in het algemeen geen klachten. Een behandeling is daarom meestal niet nodig.
Als u er toch last van heeft, of als de nagel erg opvalt, kan uw arts besluiten toch iets aan de schimmelnagel te doen. Meestal zal uw arts u een anti-schimmelmedicijn om in te nemen voorschrijven, zoals itraconazol of terbinafine. Als u geen medicijnen om in te nemen wilt gebruiken, kunt u ook een anti-schimmelmedicijn, zoals miconazol, in een crème of nagellak gebruiken.
Hoe miconazol werkt tegen schimmelnagels kunt u hierboven lezen bij Schimmelinfecties van de huid.
Lees meer over schimmelnagels . “
Eikelontsteking
Verschijnselen
Bij een eikelontsteking zitten er rode of witte plekken, schilfers of puistjes op de eikel. Soms met jeuk of een branderig gevoel. Meestal komt de eikelontsteking door een schimmel of bacterie.
Behandeling
Komt de eikelontsteking door een schimmel? Dan kan een antischimmelmedicijn helpen. De antischimmelmedicijnen beschadigen de celwand van de schimmel, waardoor de schimmel afsterft. De ontsteking verdwijnt meestal binnen 2 weken. Soms kan het 3 weken duren totdat de ontsteking over is.
Meestal is een antischimmelmedicijn in een crème voldoende. Zoals een crème met miconazol. Let op: de crème kan het rubber van een condoom of pessarium aantasten. Deze kunnen daardoor makkelijker scheuren.
Gaat de eikelontsteking niet over? Dan schrijft de arts een antischimmelmedicijn voor om in te nemen.
Lees meer over eikelontsteking . “Huidinfectie
Miconazol wordt soms toegepast bij bepaalde huidinfecties, zoals erythrasma.
Verschijnselen en oorzaak
Bij erythrasma heeft u roze-bruine of bruine vlekken met een duidelijke grens, meestal in lichaamsplooien zoals oksels en liezen. De oorzaak is een oppervlakkige huidinfectie door de bacterie Corynebacterium.
Erythrasma komt voor in een vochtig warm klimaat, bij overmatig zweten, bij overgewicht, diabetes, bij een afweerstoornis of slechte hygiëne.
Behandeling
Een goede hygiëne is belangrijk. Gebruik bij het wassen een bacteriedodende zeep, zoals een zeep of shampoo met povidon jodium. Droog na het wassen de huid goed af. Gebruik eventueel talkpoeder in de lichaamsplooien om de huid goed droog te houden. Draag goed ventilerende schoenen en wissel sokken en schoenen dagelijks. Eventueel kunt u een speciale indrogende vloeistof met aluminiumchloride gebruiken om het zweten te verminderen. Met deze maatregelen voorkomt u de huidinfectie.
Een crème met een schimmeldodend middel, zoals miconazol, werkt ook tegen de bacteriën die deze huidinfecties veroorzaken.
Lees meer over huidinfectie . “Acne
Verschijnselen
Bij deze aandoening zitten er puistjes, pukkels en mee-eters in het gezicht, de rug, schouders of borst. Hoewel vooral pubers en jong-volwassenen er last van hebben, kan acne op elke leeftijd voorkomen.
Oorzaak
In de huid zitten talgkliertjes die talg produceren, een vet waarmee de huid zichzelf beschermt. Door hormoonveranderingen, bijvoorbeeld in de pubertijd, gaat de buitenlaag van de huid sterker groeien en wordt er meer talg geproduceerd. Hierdoor kunnen poriën verstopt raken, hoopt de talg zich op en ontstaan mee-eters.
Soms raken de poriën geïnfecteerd met de acnebacterie (propionibacterium acnes). Door woekering van deze bacterie barst de porie open, gaat de plek ontsteken en ontstaan pukkels en puistjes.
Werking
Miconazol werkt tegen de acnebacterie, waardoor de puistjes en pukkels afnemen. Tegen acne wordt het altijd gebruikt in combinatie met een ander middel tegen acne, benzoylperoxide.
Putjeszolen
Een andere naam voor putjeszolen is pitted keratolysis.
Verschijnselen
Bij putjeszolen zitten er kleine putjes (kratertjes) in de eeltlaag van de voetzool, vooral op drukplekken, zoals op de bal van de voet, op de hiel en aan de rand van de tenen. Soms op de handpalmen.
De voeten kunnen onaangenaam ruiken, jeuken of pijn doen. De huid is soms bruin of groen verkleurd.
Putjeszolen zijn onschuldig, maar kunnen wel heel vervelend zijn.
Oorzaak
De oorzaak ligt bij een combinatie van warmte, vocht en bacteriën.
Behandeling
Als u minder last van zweetvoeten heeft, neemt de kans op putjeszolen ook af. Draag daarom ventilerende schoenen, bijvoorbeeld van leer, wissel verschillende schoenen af en laat de schoenen tussendoor goed drogen, draag sokken die het transpiratievocht goed kunnen absorberen en gebruik eventueel een deodorant voor de voeten.
Helpen deze maatregelen niet, dan kan de arts clindamycine-gel voorschrijven. Mocht dit niet helpen, dan kan miconazolcrème worden voorgeschreven om de bacterie te bestrijden.
Pityriasis versicolor
Een speciale gistinfectie is pityriasis versicolor. Hierbij zijn er veel kleine verkleurde vlekjes die donker zijn op een lichte huid en licht op een donkere huid. De vlekjes kunnen schilferen en jeuken. Deze infectie is niet besmettelijk.
De verkleuring bij pityriasis versicolor komt doordat de vorming van huidkleurstof verstoord raakt.
Hoe miconazol werkt bij pityriasis versicolor kunt u hierboven lezen, bij Schimmelinfecties van de huid, onder ‘behandeling’. Bij pityriasis versicolor is 2 weken behandelen meestal voldoende. Het kan wel 3 tot 4 maanden duren voordat u weer voldoende huidkleurstof aanmaakt. Als u veel vlekjes over het hele lichaam hebt, kunt u ook een shampoo met seleniumsulfide gebruiken.
Lees meer over pityriasis versicolor . “Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:
Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)
Smeert u de crème op uw eikel? De crème kan dan het rubber van condooms kapot maken. Een condoom kan daardoor makkelijker scheuren.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Rood of droog worden (irritatie) van de huid , branderig of warm gevoel en jeuk.
Meestal verdwijnt dit na enkele dagen vanzelf. Blijft u last houden? Raadpleeg dan uw arts.
Overgevoeligheid voor dit medicijn
U merkt dit aan huiduitslag, rode plekken, galbulten of jeuk. Stop dan het gebruik en raadpleeg uw arts.
In zeldzame gevallen kunt u last krijgen van duizeligheid, flauwvallen, zwelling van het gezicht, lippen, tong of keel. U kunt daarbij erg benauwd worden. Ook ontstaat in zeldzame gevallen een ernstige huidafwijking met blaren op de huid. In deze gevallen moet u onmiddelllijk een arts raadplegen of naar de Eerste-hulpdienst gaan. Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor miconazol. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik miconazol op de huid gebruiken met andere medicijnen?
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen zijn:
- Bloedverdunners, namelijk fenprocoumon en acenocoumarol. Miconazol versterkt het effect van deze medicijnen. Uw arts zal miconazol vervangen door een ander medicijn. Neem hierover contact op met uw arts.
Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u zwanger bent, binnenkort wilt worden of als u borstvoeding geeft. Het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die zwanger willen worden, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zonder problemen met de vruchtbaarheid, voor de zwangerschap of voor het kind.
Heeft u dit medicijn op of rond de tepel aangebracht? Maak voor de borstvoeding de tepel dan schoon met (afgekoeld gekookt) water.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.
Hoe?
- Huidinfecties: u gebruikt hiervoor de crème of zalf. De schimmeldraden bevinden zich een eindje buiten de ontstoken plek. Smeer de crème of zalf daarom 2 cm breder dan de ontstoken plek.
- Voetschimmel: u gebruikt hiervoor de crème of zalf in combinatie met het strooipoeder. Vóór elke toepassing de voeten goed wassen, en eventuele schilfers verwijderen. De schimmeldraden bevinden zich een eindje buiten de ontstoken plek. Smeer de crème daarom 2 cm breder dan de ontstoken plekken. Strooi eventueel ook nog wat poeder in uw sokken en schoenen.
- Schimmelnagels: u gebruikt hierbij de tinctuur (nagellak) of de crème. Houd de nagels zo kort mogelijk. Vóór elke toepassing goed schoonmaken. Gebruikt u de nagellak? Strijk deze rondom en eventueel onder de nagel en laat de nagel drogen. Er blijft daarna een plastic laagje achter. Gebruikt u de crème? Smeer deze op de nagel en plak daarna een pleister op de nagel.
Als na 2 tot 3 weken de nagel loslaat, doorgaan met de behandeling tot een nieuwe, gezonde nagel is aangegroeid. Dat duurt ongeveer acht maanden.
Was daarna uw handen. Plak een pleister op uw nagel. - Eikelontsteking: u gebruikt hiervoor de crème. Spoel eerst uw eikel en voorhuid schoon met water en maak ze daarna droog. Smeer de crème in een dunne laag op de eikel en voorhuid.
- Puistjes (acne): u gebruikt hiervoor de crème in combinatie met benzoylperoxide. Test eerst of uw huid de crème verdraagt door de eerste dagen een klein oppervlak te behandelen. Als het goed gaat, kunt u een groter gebied behandelen. Maak de huid schoon met lauw water voordat u de crème aanbrengt. Smeer de crème in een dunne laag op de aangedane plekken.
- Putjeszolen: u gebruikt hiervoor de crème. Smeer de crème op de plekjes.
Wanneer?
U gebruikt dit medicijn 1 of 2 keer per dag. Kies daarvoor vaste tijdstippen, dan vergeet u minder snel het te gebruiken. Bijvoorbeeld ’s ochtends na het douchen en/of ’s avonds.
Hoelang?
Houd er rekening mee dat dit een kuur is. Onderbreek de kuur niet en maak hem af. Als u te vroeg stopt, kan de schimmelinfectie terugkeren.
- Huidinfecties, eikelontsteking en voetschimmel: meestal 2 tot 6 weken. Doorsmeren tot 1 week nadat de verschijnselen zijn verdwenen.
- Nagelinfecties: meestal 8 maanden, ook als de geinfecteerde nagel al eerder is losgekomen. Deze lange periode is nodig om een nieuwe gezonde nagel te laten aangroeien.
- Puistjes (acne): meestal 4 tot 12 weken.
- Putjeszolen: meestal 2 tot 6 weken. Andere medicijnen tegen zweetvoeten kunt u langer blijven gebruiken.